Ultramontanisme, In de Belgische geschiedenis een richting binnen de → Katholieke Partij, die op grond van pauselijke bepalingen, met name de encyclieken Mirari vos uit 1832 van Gregorius XVI en Quanta cura uit 1864 van Pius IX ijverde voor een zuiver katholieke staat en de liberale beginselen, zoals ook terug te vinden in de Belgische grondwet, verwierp. De ultramontanen bestreden ook de liberaal katholieken die kerk en staat wilden verzoenen en die van 1870 tot 1878 de regeringsmeerderheid vormden.
Toen paus Leo XIII het ultramontanisme afkeurde, verloor het zijn betekenis als politiek program.
