Lexicon Nederland en België

Liek Mulder (1994)

Gepubliceerd op 02-08-2017

Slingelandt

betekenis & definitie

Slingelandt, Simon van, Nederlands staatsman, *14.1.1664 Dordrecht, +1.12.1736 's-Gravenhage. Van 1690-1725 was hij secretaris van de → Raad van State.

Zijn staatkundige opvattingen hielden een scherpe kritiek in op de staatkundige grondslag van de Republiek, die weinig macht aan het centrale gezag toekende. Van Slingelandt wilde de Raad van State tot een centraal bestuursorgaan maken (wat deze oorspronkelijk ook was geweest), om zo de chaotische bestuurlijke toestanden te bestrijden. Hij trachtte een herziening van de Unie doorgevoerd te krijgen tijdens de tweede → Grote Vergadering (1716) en schreef hiervoor een advies: Discours over de defecten in de tegenwoordige constitutie der regering van den Staat der Vereenigde Nederlanden en over de middelen van redressen. In 1725 werd hij thesaurier-generaal van de Unie en in 1727 → raadpensionaris van Holland; hij moest toen echter beloven geen hervormingen in de staatsregeling te zullen nastreven. Van Slingelandt slaagde erin het Verdrag van → Wenen tot stand te brengen tussen Engeland en Oostenrijk, waarbij ook de Republiek zich aansloot. Tijdens de Poolse Successieoorlog (1733-1736) wist hij de Republiek buiten een grote oorlog te houden; wel bemiddelde hij bij de Vrede van Wenen (1738) tussen Frankrijk en Oostenrijk. De staatkundige denkbeelden van Van Slingelandt werden later overgenomen door de → patriotten. Van 1784-1785 werden zijn Staatkundige geschriften in vier delen uitgegeven.