Republiek [Lat. res publica, publieke zaak, gemenebest], staatsvorm waarbij de gehele regeermacht of de uitvoerende macht van de staat is opgedragen aan een raad of een persoon die voor een bepaald aantal jaren wordt gekozen of benoemd. In de Nederlandse geschiedenis ontstond in 1588 de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (→ Tachtigjarige Oorlog), die in 1795 door interne twisten en de komst van een Frans revolutionair leger ten onder ging.
In de periode 1795-1806 bestond de → Bataafse Republiek. In België bestond van 1789-1790 een republiek onder de naam Etats belgiques unis (→ Brabantse omwenteling).
