Lexicon Nederland en België

Liek Mulder (1994)

Gepubliceerd op 02-08-2017

Navigation Act

betekenis & definitie

Navigation Act (Act of Navigation) [Eng., scheepvaartwet], wet ter bescherming van de Engelse scheepvaart, vaak onjuist Akte van Navigatie genoemd. Er waren reeds beschermende scheepvaartwetten uitgevaardigd tijdens Richard II (1377-1399), Hendrik VII (1485-1509), Hendrik VIII (1509-1547) en Elisabeth I (1558-1603).

De bekendste Navigation Act is echter die uit 1651, ten tijde van het bewind van Cromwell, als opvolging van de → Magnus Intercursus. Deze wet hield in dat een land slechts waren in Engeland mocht invoeren die in dat land zelf waren voortgebracht, en dan nog alleen met eigen of Engelse schepen. Het verkeer tussen Engeland en zijn koloniën mocht alleen door Engelse schepen worden onderhouden; ook de kustvaart moest in Engelse handen blijven. Naast bevordering van de eigen scheepvaart waren de bepalingen gericht tegen de vrachtvaart van de Nederlanden. Ze waren een oorzaak van de Eerste en Tweede → Engelse Oorlog (1652-1654 en 1665-1667). Bij beëindiging van de laatste oorlog werd de Navigation Act verzacht (Vrede van → Breda). De wet werd opgeheven in 1849, toen de vrijhandelsgedachte ingang had gevonden.