Lexicon Nederland en België

Liek Mulder (1994)

Gepubliceerd op 02-08-2017

Egmondpact

betekenis & definitie

Egmondpact, politiek gemeenschapsakkoord dat ondertekend werd in het Egmond paleis te Brussel, tijdens het Belgische formatieberaad van mei 1977. Ondertekenaars waren de partijen die het tweede kabinet Tindemans gingen vormen, namelijk de christen democraten, de socialisten, de Volksunie (vu) en het Front des Francophones (fdf).

Het akkoord moest een eind maken aan de conflicten tussen Nederlands en Franssprekenden. Het voorzag in een staatshervorming, waarbij regionale uitvoerende en wetgevende instellingen zouden worden geschapen voor de Nederlandstalige en Franstalige gemeenschappen, respectievelijk het Vlaamse, Waalse en Brusselse gewest. Vanuit Vlaanderen werd van meet af aan kritiek uitgeoefend op het akkoord. Aangevoerd werd dat de regionale instellingen te weinig bevoegdheden zouden krijgen. Ook de regeling betreffende Brussel en het Vlaams Brabantse gebied rond de hoofdstad wekte wrevel. Toen de voorzitters van de Christelijke Volkspartij, de Belgische Socialistische Partij en de Volksunie lieten weten dat het akkoord niet meer op wezenlijke punten kon worden gewijzigd, verenigden de tegenstanders zich in het zogeheten Egmondcomité, dat onder leiding stond van de voorzitters van de → Vlaamse Volksbeweging, het liberale → Willemsfonds en het katholieke → Davidsfonds. Mede als gevolg van uiteenlopende interpretaties van het akkoord richtte de regering op 14.9.1977 een comité op, samengesteld uit ministers en partijleiders, om de twee staatssecretarissen voor de Hervorming van de Instellingen te begeleiden bij de uitwerking van de ontwerpteksten tot uitvoering van het akkoord; het zogenaamde Stuyvenbergcomité, omdat het vergaderde op het Kasteel van Stuyvenberg. Premier → Tindemans diende op 11.7.1978 een wetsontwerp in dat de toepassing beoogde van het Egmond Stuyvenbergakkoord. De behandeling in de Kamercommissie gaf aanleiding tot heftige conflicten. Deze tegenstellingen leidden ten slotte mede tot de val van het tweede kabinet Tindemans. De uitgangspunten van de akkoorden bleven echter gehandhaafd; de grondwetswijzigingen van de volgende jaren betekenden verdere regionalisering en zelfs federalisering van de Belgische staat.