Lexicon Nederland en België

Liek Mulder (1994)

Gepubliceerd op 02-08-2017

Capellen tot den Pol

betekenis & definitie

Capellen tot den Pol, Joan Derk van der, Nederlands politicus, *2.11.1741 Tiel, +6.6.1784 Zwolle. Hij studeerde in Utrecht, waar hij sterk werd beïnvloed door de Verlichting.

In 1772 kwam hij in de Staten van Overijssel, waaruit hij in 1778 wegens zijn strijd tegen de → drostendiensten werd verwijderd. Van der Capellen tot den Pol werd zeer invloedrijk in de → patriottenbeweging, doordat hij ondermeer ijverde voor burgermilities en instellingen van burgergecommitteerden (als tegenwicht tegen de regenten). In 1782 keerde hij in de Staten van Overijssel terug. Hij bracht in 1783 de afschaffing van de drostendiensten tot stand en brak de macht van de adel doordat hij een herziening van de stemprocedure doorgevoerd kreeg. In zijn (anonieme) pamflet Aan het volk van Nederland (1781) zette hij fel maar deskundig de nadelen van het stadhouderschap uiteen en propageerde een democratische, op volkssoevereiniteit gebaseerde staat. Dit pamflet had grote invloed op de democratische ontwikkeling van de burgerij.