fijn gezeefde, verpulverde klei (minder vaak modder), die uitwendig door omslagen bij ontstekingen, zwellingen, bloeduitstortingen, en voor pakkingen gebruikt wordt; inwendig opgelost in een beetje water bij stoornissen van maag- en darmfunctie, ontstekingen, rotting en gisting gegeven. Voor uitwendig gebruik is de h. gesteriliseerd en wordt of droog als poeder opgebracht of met water, azijnwater, plantenaftreksels tot een pap geroerd, die gebruikt wordt in de omslag of pakking.
Men laat de pakking liggen tot ze droog wordt. H. onttrekt warmte en vocht aan het lichaam, ontlast de bloedsomloop en stimuleert deze.
