Lara von Rosenstiel

Student aan de/het Radboud Universiteit Nijmegen

Gepubliceerd op 12-01-2016

Non-verbale communicatie

betekenis & definitie

Communicatie is een proces van informatie-uitwisseling. Er is altijd sprake van een zender, een boodschap met informatie en een ontvanger. Communicatie is een complex proces waarbij door middel van geluid en vorm informatie met elkaar wordt gedeeld.

Communicatie via taal en geluid wordt verbale communicatie genoemd. Hierbij uiten individuen zich met woorden en geluiden. Ook spelen niet- talige signalen een belangrijke rol (non- verbale communicatie). Bij non- verbale communicatie wordt geen gebruik van woorden gemaakt. Het omvat vooral een ‘symbolische informatieoverdracht’ (Wouda, van de Wiel, 2006, p. 167). Watzlawick (1969) merkt op dat “mensen niet niet kunnen communiceren”. Volgens hem kan alles wat we doen in aanwezigheid van anderen als communicatie worden beschreven. Communicatie tussen mensen vindt dus op verschillende niveaus plaats. Naast het stemgeven van informatie, communiceren mensen ook met gestiek en mimiek. Elk nog zo kleine lichaamstaal laat communicatie zien, omdat elke handelswijze een communicatief karakter heeft.

Verbale communicatie gaat vrijwel altijd samen met non- verbale communicatie. Voorbeelden van non- verbale communicatie zijn: oogcontact, de lichaamshouding, gezichtsuitdrukkingen en het gebruik van gebaren. Deze zichtbare, maar niet gesproken informatie kan meerdere doelen hebben. Verbale boodschappen kunnen door non-verbale symbolen bevestigd of ondersteund worden. Anderzijds kunnen ze ook tenietgedaan worden.

Ten slotte is het van belang niet alleen op de eigen lichaamstaal te letten. Het wordt ook verlangd om naar de bijkomende gedragingen van de gesprekspartner te kijken en deze te interpreteren. Hierbij moet worden opgemerkt dat non- verbale signalen vaak cultuurgebonden zijn. Zo kan een specifieke gedragswijze in de eigen cultuur een andere betekenis hebben dan in een andere taalcultuur.