De Eerste of Internationale Arbeidersvereniging, in 1864 te Londen gesticht. Geleid door K.
Marx, die program en statuten opstelde. Doel was bevrijding der arbeidersklasse uit de loonknechtschap, waarvoor internationale aaneensluiting noodzakelijk werd geacht. De I. bezweek aan de inwendige strijd tussen de aanhangers van Marx (de Sociaal-democraten) en de volgelingen van Bakoenin (de anarchisten), die op het congres van Den Haag (1872) uit de I. gezet werden, maar waardoor zij zo verzwakte, dat zij in 1876 werd opgeheven;De Tweede, 1889-1939, een vereniging van nationale, socialistische na 1896 (congres van Londen) alleen soc.-dem. partijen;
De Derde (de Komintern), vereniging van de communistische partijen in de verschillende landen. Gesticht 1919 te Moskou, opgeheven 1943. Streng gecentraliseerd.
De Vierde (1936) bestaat uit groeperingen van aanhangers van Leo Trotzky (1879—1940).
