de van overheidswege erkende vereniging van één man en één vrouw tot een duurzame levensgemeenschap, dus zowel de daad van het huwen als de daardoor gevestigde verhouding. Het B.W. artt. 83 en vv. beschouwt het H. alleen in zijn burgerlijke betrekkingen; kerkelijke voorschriften en opvattingen betreff. het H. hebben dus voor de wet geen betekenis.
Sr. art. 449 verbiedt uitdrukkelijk godsdienstige plechtigheden voordat het burgerlijk huwelijk heeft plaatsgevonden. Vereisten voor het aangaan van een H. zijn o.m. vrije toestemming der a.s. echtgenoten, minimum leeftijd (man 18, vrouw 16 jaar) en de toestemming van bepaalde personen (b.v. minderjarige echte of natuurlijke kinderen die hunner ouders of voogden en meerderjarige echte kinderen tot 30 jaar die hunner ouders); bovendien mogen de a.s. echtgenoten niet te nauw aan elkaar verwant zijn door bloedverwantschap of aanverwantschap of met elkander overspel gepleegd hebben. Alvorens het H. kan worden voltrokken dient aangifte te worden gedaan bij de Burgerlijke Stand, die hiervan afkondiging doet; 10 dagen daarna kan het huwelijk worden voltrokken. Het H. wordt ontbonden door de dood, door echtscheiding, door huwelijksontbinding na scheiding van tafel en bed of door afwezigheid van één der echtgenoten gedurende 10 jaar en daaropvolgend H. van de achtergebleven echtgenoot na verlof van de rechter. De man is het hoofd der echtvereniging, hij bestuurt de goederen van de vrouw en vertegenwoordigt haar of staat haar bij in rechten. Hij is verplicht zijn vrouw steeds in zijn woning te ontvangen. De vrouw is haar man gehoorzaamheid verschuldigd en verplicht hem te volgen waarheen hij ook gaat.
In Belg. wordt het H. geregeld door artt. 83-173 B.W. De man moet 18, de vrouw 15 jaar oud zijn. Tot 21 jaar is de toestemming van de vader vereist. Zijn man en vrouw 21 jaar, dan dient toch steeds bij akte van eerbied de toestemming der ouders gevraagd te worden; in geval van weigering mag het H. een maand daarna aangegaan worden. Volstrekte redenen tot nietigverklaring van H.: onvoldoende leeftijd, dubbel huwelijk, verwantschap in verboden graad, onbevoegdheid van de ambtenaar van de burgerlijke stand.
