De Kleine Winkler Prins

Winkler Prins (1949)

Gepubliceerd op 07-06-2020

Armenië

betekenis & definitie

gebied in Voor-Azië, staatkundig behorend aan Rusland, Turkije en Perzië (Iran) en grenzend ten W. aan KI.-Azië, ten O. aan de laagvlakte van de Aras en de Koer, ten N. aan de Kaukasus en ten Z. aan de gebergten langs de linker oever van de Moerad. Aaneengesloten hoogland.

Het binnenland bestaat uit met weide bedekte 800-2000 m hoge steppenhoogvlakten, waarop geïsoleerde, uitgedoofde vulkanen (Gr. Ararat 5211 m, KI. Ararat 3960 m, e.a.) zich verheffen. Bergland is rijk aan mineralen: zilver, lood. ijzer, koper, aluin, steenzout. Fuphraat en Tigris ontspringen er; de bergmeren Wan (1590 m) en Oermia (1250 m) zijn zonder afvoer. Klimaat is over het algemeen gezond; lange winters, hete zomers.

Op hoogvlakten is klimaat zeer ruw. De Armeniërs zijn intelligent; goede kooplieden. Reeds van de 4e eeuw af Christenen. In Turkije thans 50.000, in Russ. A. 1.300.000, in Russ. Turkestan 14.000, in Perzië 50.000; verder in Syrië en andere Aziatische landen enige tienduizenden, in Afrika en Amer. enige duizenden. Tot de bevolking (totaal ca 4 mill. zielen) behoren verder Turken, Koerden, Tataren, Nestorianen, Georgiërs, Lasen, Grieken, Joden en Zigeuners.Schapenteelt is hoofdbron van bestaan, landbouw onbelangrijk, industrie weinig ontwikkeld . Het Russ. gedeelte vormt thans de Sovjetstaat Armenië, deel uitmakend van de Transkaukasische Social. Federal. Sovjetrepubliek. Hoofdstad Erivan (65.000 inw.).

De Armeniërs hebben zich ca 800 v.C. in A. gevestigd. In Oudheid bijna voortdurend onder vreemde heerschappij (Meden, Perzen, sinds 66/65 v.C. Romeinen). Van 2-53 n.C. regeerde over A. een dynastie van Perzische stadhouders, van 53-429 de Arsaciden. In de volgende eeuwen voerden er afwisselend Perzen en Arabieren de heerschappij. Van 861-1045 vrijwel onafhankelijk koninkrijk onder de Bagratiden; in 1242 overstroomden de Mongolen A.; in 1472 kwam Grootc!. onder heerschappij der Perzen, de W. helft werd in 1522 Turks, van de O. helft nam Rusland in 1828 en 1878 de voornaamste delen in bezit.

Sinds 1894 begonnen de Turken die Armeniërs die niet bereid bleken tot de Islam over te gaan, systematisch uit te roeien (de ,,Armenische gruwelen”). In KLAzië heeft van 1080-1375 een onafhankelijke Armen, staat in Cilicië bestaan, dat in 1375 door de Mohammedanen overweldigd werd. Plannen, na W.O. I, om een dergelijke staat daar weer op te richten, mislukten.

< >