Richting in de schilderkunst, die ontstaan is in Frankrijk in de tweede helft van de 19de eeuw als reactie op het klassicisme van die tijd. De voorstelling van het schilderij werd bijzaak; men legde spontaan de indruk (impressie) vast, die het te schilderen object bij de schilder teweegbracht, zonder bewuste vermenging met symbolische of ideële elementen.
Meestal werd geschilderd in de openlucht (’en plein-air’), waar de wisselwerking van licht en schaduw de aspecten van het landschap steeds deed veranderen. Als eerste kunstwerk van deze richting beschouwt men wel het schilderij van Mfanet uit 1863, ’Déjeuner sur l’he’rbe’. De term impressionisme kwam echter pas in zwang na het schilderij ’Impression, soleil levant’ van Monet (1874), die met Manet, Sisley, Renoir, Degas en Pissarro tot de belangrijkste Franse vertegenwoordigers van deze richting wordt gerekend. In Duitsland waren het vooral Liebermann, Corinth en Slevogt, in Nederland o.a. Breitner, Van Looy, Witsen, Verster, I. Israëls, in België Ensor en Wouters, die in impressionistische stijl schilderden, zie negentiende eeuw – tweede helft – schilderkunst – Frankrijk – impressionisme;
zie negentiende eeuw – tweede helft – schilderkunst – Nederland;
zie twintigste eeuw – eerste helft – schilderkunst –overzicht;
zie twintigste eeuw – eerste helft – schilderkunst – Frankrijk;
zie twintigste eeuw – eerste helft – schilderkunst – Italië;
zie twintigste eeuw – eerste helft – schilderkunst – Engeland;
zie oostaziatische kunst – China - inktschildering;
zie oostaziatische kunst – Japan – 19e eeuw;
zie oud-Afrikaanse kunst - milieu.
