DE BAROK IN FRANKRIJK: PLASTIEK
Voor de plastiek was de uitrusting met beelden van de parken en kasteelruimten een terrein van emplooi voor specifieke talenten - weliswaar doorgaans van de tweede rang. Voor de kerken werden o.a. praalgraven vervaardigd en verder waren er de profane monumentplastieken en de vaak bestelde portretbusten. Een grote schare beeldhouwers hield zich met al deze genres bezig. Van die ’massa’ onderscheiden zich drie ongeveer even oude meesters; hun rijpe werk leverden ze in de late zeventiende eeuw en in de vroege achttiende eeuw. Allereerst Pierre Puget (1620-1694), die na enige tijd in Rome als schilder te hebben gewerkt pas in de zestiger jaren als beeldhouwer optrad, minder in Parijs dan in Marseille en Genua. Het Louvre bezit van hem twee voor Versailles bestelde werkstukken uit zijn late periode: de door een leeuw aangevallen Milon van Croton en de bevrijding van Andromeda, beide sprekende voorbeelden van zijn gepassioneerde en tegelijk fraai detaillerende stijl. Van volkomen andere aard, meer liefelijk teder en idealistisch, is het oeuvre van François Girardon (1628-1715), aan wie Lebrun verscheidene opdrachten gaf voor werk in Versailles: het gracieuze reliëf van badende nimfen bij een der parkfonteinen is van hem afkomstig alsook de grote groep van de ’roof van Proserpina’.
Aan het grafgedenkteken voor Richelieu in de Sorbonnekerk (1693) door Girardon ging vooraf het grafgedenkteken van Mazarin (tegenwoordig in het Louvre) van Antoine Coyzevox (1640-1720). Beide worden verlevendigd door een rijke gewaadbehandeling in de stijl van deze late fase. Van Coyzevox is er in Versailles in de 'Salon de la Guerre’ de fraaie wandbekroning in hoogreliëf met de ruiterfiguur van de overwinnende koning, omgeven door genii en ander bijwerk. Opmerkelijk zijn ook de zeer levendige portretbusten van Coyzevox van vermaarde persoonlijkheden uit zijn tijd.
door Prof. Dr. M. Wackernagel.
