XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 15-03-2017

Vincent d'Indy

betekenis & definitie

Vincent d'Indy (Parijs 1851-1931) was een Franse componist, de belangrijkste leerling van César Franck en trouw aanhanger van diens compositietechniek waarbij eenzelfde thema letterlijk of iets veranderd terugkomt in de verschillende delen van één werk (cyclische transformatie). Ook met Wagner had hij een sterke affiniteit; in 1876 woonde hij in Bayreuth de wereldpremière bij van de Ring des Nibelungen.

D'Indy kwam uit een aristocratisch milieu en werd opgevoed door zijn adellijke grootmoeder. Na jaren privé-les liet hij op zijn 21e een aantal van zijn composities zien aan Franck. 'Je hebt wel ideeën, maar verder kan je niets!' luidde het vlijmscherpe commentaar, waarop d'Indy zich bij het conservatorium aanmeldde. Na vroege successen werd hij gevraagd om te helpen bij de reorganisatie van het Parijse conservatorium. Dit resulteerde in 1894 in de oprichting van de Schola Cantorum. D'Indy was als leraar en later als directeur met hart en ziel betrokken bij dit vrij dogmatische instituut, maar in de omgang was hij streng en onbuigzaam. Vooral met zijn kritiek op de nieuwe muziektrends in het begin van de 20e eeuw wekte hij irritatie, waardoor zijn eigen werk nauwelijks werd uitgevoerd.

De Symphonie sur un chant montagnard français (1886), de symfonische variaties Istar (1896) en de opera Fervaal (1897) gelden als zijn belangrijkste composities. De Istar variaties zijn opmerkelijk van vorm: de gebruikelijke volgorde is omgekeerd, zodat het werk begint met de meest uitgewerkte variatie en eindigt met het kale thema. Met zijn orkestwerken Poème des rivages (1921) en de Diptique méditerranéen (1926). Op late leeftijd heeft d'lndy nog een paar intieme, impressionistische documenten nagelaten.

Oeuvre
6 opera's; 20 orkestwerken (waaronder 3 symfonieën); ruim 20 vocale werken; 15 kamermuziekwerken; 15 liederen; 20 pianostukken.