Thomas Morley (Norwich 1557-58-London 1602) was een Engelse componist, muziektheoreticus en -uitgever, die de Italiaanse madrigaalstijl in het Britse koninkrijk introduceerde en verfijnde. Morley leverde in zijn hoedanigheid als uitgever van Italiaanse madrigalen en als componist van koorwerken en sololiederen met luitbegeleiding een beslissende bijdrage aan de ontwikkeling van een bloeiende zangkunst in Engeland. Zijn oeuvre weerspiegelt de geest van de Italiaanse Renaissance die zich manifesteert in een voorliefde voor klassiek-mythologische onderwerpen en pastorale scènes.
Na een opleiding als koorzanger en organist aan de kathedraal van Norwich en studies bij William Byrd aanvaardde Morley het ambt van organist aan St. Paul's Cathedral, Londen. Morley verdeelde zijn werktijd tussen zijn kerkelijke taken, het componeren en het uitgeven van werken. Als componist van Madrigals, Ayres, Ballets en Canzonets, die in de jaren '90 van de 16e eeuw in acht boeken verschenen, bracht hij het tot aanzien en welvaart. Ook is hij de auteur van een muziektraktaat, Easie Introduction to Practicall Musicke (1597), dat tot op de dag van vandaag geldt als een van de belangrijkste documenten van de Engelse historische muziekpraktijk In tegenstelling tot de muziek van zijn Engelse tijdgenoten, die gekenmerkt wordt door een dramatisch-excessieve tekstinterpretatie en een weelderig gebruik van chromatiek, prefereerde Morley een klassiek uitgebalanceerde stijl. Ondanks overeenkomsten met de Italiaanse madrigaalkunst heeft Morleys muziek geen plagiaatkarakter, maar blinkt uit door een terughoudende en wellicht specifiek Engelse elegantie.
Oeuvre
45 religieuze koorwerken; 130 madrigalen voor koor a cappella of zangstem met begeleiding; 30 instrumentale composities (voor een toetsinstrument of luit ).
