XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 21-03-2017

Seriële muziek

betekenis & definitie

Seriële muziek(Fr. série, reeks) is muziek waarbij bepaalde tooneigenschappen door middel van reeksen zijn vastgelegd. Een seriële compositie ontstaat door het combineren van verschillende reeksen, die bijvoorbeeld de toonhoogte, toonduur, dynamiek en articulatie bepalen.

Meestal bestaat een reeks uit twaalf waarden, omdat de twaalftoonsreeks aan de seriële muziek ten grondslag ligt. Voordat de partituur totstandkomt, bedenkt de componist eerst de verschillende reeksen die in het stuk gebruikt zullen worden. Net als bij de'toevalsmuziek' van Cage heeft een componist van seriële muziek geen volledige controle over het uiteindelijke resultaat, omdat in het combineren van vastgelegde reeksen ook een toevalsmoment zit.

Seriële muziek werd ontwikkeld door o.a. Boulez, Stockhausen, None en Babbitt. Hoewel het 'zuiver' seriële componeren niet lang voortduurde, domineerde het seriële denken nog decennia lang. Vooral het idee dat klank uit een combinatie van controleerbare parameters bestaat, was van grote invloed op de elektronische mu ziek, waarin deze parameters nog exacter gecontroleerd kunnen worden.