XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 21-03-2017

Ralph Vaughan Williams

betekenis & definitie

Ralph Vaughan Williams (Down Ampney 1872-Londen 1958) is een van de belangrijkste Engelse componisten van zijn generatie, en sleutelfiguur voor de 20e-eeuwse revival van oude, Engelse muziek. Vaughan Williams creëerde een omvangrijk en krachtig oeuvre waarin hijelementen uit de Engelse volksmuziek verwerkte zonder die letterlijk te citeren. 'Men kan niet van iedere componist verwachten dat hij de hele wereld iets te vertellen heeft, maar wel dat hij een boodschap heeft voor zijn landgenoten,' zei de componist zelf. Over de volksmuziek schreef hij: 'de kennis van onze volksmuziek heeft geen nieuwe ontdekking voor ons opgeleverd, maar legde iets bloot dat bedekt werd door buitenlands erfgoed.' Vaughan Williams gebruikte weliswaar traditionele vormen zoals de symfonie, maar hij ontwikkelde een persoonlijke, originele stijl die losstond van de in die tijd dominante (Duitse) laatromantische muziek.

Vaughan Williams, wiens familie verwant was aan die van Charles Darwin, studeerde aan het Royal College of Music in Londen, vervolgens bij Max Bruch in Berlijn (1897) en bij Maurice Ravel in Parijs (1908). Rond de eeuwwisseling was hij in Engeland een van de eersten die het land doorreisde op zoek naar volksliederen. Net zoals vóór hem Bartók in Hongarije en Janáček in Slovakije, noteerde hijde volksmuziek van zijn land en legde een verzameling aan. Als samensteller van de English Hymnal kwam hij in aanraking met oude muziek van o.a. William Byrd en Thomas Tallis. Een melodie van Tallis vormde het uitgangspunt voor zijn Fantasia on a Theme by Thomas Tallis voor dubbel strijkorkest uit 1910, waarmee hij zijn reputatie als componist vestigde. Vaughan Williams deelde zijn interesse voor volksmuziek met de componist Gustav Holst, met wie hij tot diens dood in 1934 intensief ideeën uitwisselde. Naast Britse muziek werd Vaughan Williams ook beïnvloed door Franse muziek, vooral van Debussy en Ravel, zoals de dissonantere schrijfwijze in zijn latere symfonieën laat zien.

Na de Eerste Wereldoorlog werd Vaughan Williams compositiedocent aan het Royal College of Music. Verder leidde hij jarenlang het Leith Hill Music Festival, waar zijn uitvoeringen van Bachs Matthäu-Passion een nationaal evenement werden. Tijdens zijn leven ontving Vaughan Williams talrijke onderscheidingen, waaronder de'Order of Merit' in 1938.

Oeuvre
6 opera's; 32 (bundels) werken voor toneel/radio/film; 41 symfonische werken, waaronder g symfonieën; 81 koorwerken; 44 liederen; 23 kamermuziekwerken; 31 instrumentale werken en concerti; 88 bewerkingen.