XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 21-03-2017

Passacaglia

betekenis & definitie

De passacaglia (Sp. pasar: lopen, calle: straat) is een dans met het karakter van een wandeling, in driedelige maatsoort en gematigd tempo, die zich in de barokmuziek ontwikkelde tot een variatievorm op een steeds herhaalde, 'ostinate' basmelodie van meestal vier maten (zie ook chaconne en ground).

Hoewel van verschillende origine, werden de passacaglia en de chaconne vrijwel identiek in de instrumentale muziek van de barok. Ook het aanvankelijke onderscheid tussen mineur voor de passacaglia en majeur voor de chaconne kwam in de loop der tijd te vervallen. Beroemde passacaglia's werden geschreven door Biber (voor vioolsolo), Bach (Passacaglia in c voor orgel), Brahms (Finale van de Vierde symfonie), Berg (2e akte van zijn opera Wozzeck), Britten (de opera Peter Grimes: 2e akte 4e tussenspel).