Nikolaj Karlovitsj Medtner (Moskou 1880-Londen 1951) was een Russische componist en pianist, stammend uit een Duits muzikantengeslacht dat generaties lang in dienst was van de Petersburgse Hofopera. Medtners oeuvre omvat, naast zo'n 100 liederen, vrijwel uitsluitend pianocomposities in een aan Brahms, Schumann en Rachmaninov verwante stijl.
Met zijn voorliefde voor contrapuntische structuren appelleert zijn muziek sterk aan het intellect. Medtner was student en later docent aan het conservatorium van Moskou, en als pianist genoot hij een internationale reputatie. In navolging van zijn vriend Rachmaninov week hij in 1921, na de Russische revolutie, uit naar het Westen. Hij ging in Parijs wonen in een tijd van stormachtige ontwikkelingen in de beeldende kunst en de muziek. In die omgeving viel zijn romantische idioom nogal uit de toon. Zijn boek De muze en de mode, in 1935 door Rachmaninov in Parijs uitgegeven, bevatte een pleidooi voor de tonaliteit. In Engeland vond Medtners muziek meer weerklank dan in Parijs. In 1935 vestigde hij zich dan ook in Londen, waar hij tot zijn dood bleef wonen. Toen hij een paar jaar later door ziekte zijn loopbaan als pianist moest stopzetten, werd daar met financiële steun van de Maharadja van Mysore een Medtner-vereniging opgericht.
Oeuvre
3 pianoconcerten; ca. 60 werken voor pianosolo; 7 kamermuziekwerken, o.a. 3 sonates voor viool en piano; meer dan 100 liederen.
