XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 21-03-2017

Neoromantiek

betekenis & definitie

Neoromantiek is de aanduiding voor verschillende 20e-eeuwse stromingen die teruggrijpen op directe emotionele expressiviteit, die doorgaans wordt geassocieerd met de 19e-eeuwse romantiek. Meestal gaat dit gepaard met een 'terugkeer' naar tonaliteit.

In 1923 werd de term voor het eerst gebruikt door de Russische muziekcriticus Boris de Schloezer, om Schönbergs expressieve muziek te onderscheiden van de neoclassicistische muziek van Stravinski. Sinds het midden van de jaren 1970 wordt het begrip 'neoromantiek' beschouwd als synoniem met een conservatieve vorm van postmodernisme, maar bij sommige componisten zoals Wolfgang Rihm bestaat eerder een antimodernistische houding.

Groots bezette symfonische werken zijn bij de neoromantici weer in de mode, zoals de laatromantisch georiënteerde oratoria van de Pool Penderecki (Magnificat 1974). Ook het strijkkwartet krijgt zijn laatromantische expressiviteit terug, zoals in het Derde strijkkwartet (1976) van Rihm, met de veelzeggende naam Im Innersten (In het diepste wezen). De neoromantische muziek is vooral in Duitsland en in de Verenigde Staten, maar ook in Nederland, populair bij een groot publiek.