Instrumentatie is de verdeling van stemmen over de verschillende instrumenten.
Sinds de 19e eeuw is het een belangrijk aspect binnen het compositieproces, maar dat was niet altijd zo. In de Middeleeuwen en vroege Renaissance werd vaak niet voor specifieke instrumenten gecomponeerd. Chansons werden bijvoorbeeld ook op luit gespeeld. Tegelijk met de technische verfijning van instrumenten ontstonden in de late Renaissance steeds meer composities die voor een bepaald instrument geschreven waren. Vanaf de Barok werd door het contrasteren van verschillende klankkeuren de instrumentatie als mogelijkheid van muzikale expressie ontdekt. De basso continuo werd echter niet uitgeschreven, dus de instrumentatie was nog beperkt.
Eind 18e eeuw maakte de basso continuo plaats voor een precies uitgeschreven begeleiding, waardoor de instrumentatie meer op de voorgrond raakte. Vooral vanaf de 19e eeuw kwam dit proces bij componisten als Berlioz in het middelpunt van de belangstelling te staan. Op zoek naar nieuwe klankkleuren ging men steeds nauwkeuriger en afwisselender instrumenteren. Daarom werden orkeststukken vaak eerst voor piano gecomponeerd, waarna het instrumenteren of orkestreren als aparte fase bij het componeren volgde. Ook op de conservatoria werd instrumentatie een apart vak binnen de compositieopleiding.
