Francesco Geminiani (Lucca 1687-Dublin 1762) was een Italiaanse vioolvirtuoos en componist uit de Barok, tijdgenoot van Bach en Händel. Hij studeerde viool bij Arcangelo Corelli en compositie bij Alessandro Scarlatti in Rome.
Eerst diende hij als violist in de hofkapel van zijn geboorteplaats Lucca (1707-10) en in 1711 kreeg hij de leiding over het orkest van de Napelse Opera. In 1714 vestigde hij zich als viooldocent en solist in Londen. Daar werd hij al snel befaamd om zijn duizelingwekkende vioolspel. In 1716 trad hij op aan het hof van de Engelse koning George I waarbij hij op klavecimbel werd begeleid door Händel. Geminiani leefde en werkte afwisselend in Londen en Parijs en vanaf 1733 tot aan zijn dood in Dublin.
Het grootste deel van zijn oeuvre bestaat uit concerten voor viool, waarin hij voortbouwde op de componeerstijl van Alessandro Scarlatti en de viooltechniek van Corelli. Als een hommage aan zijn vroegere leraar bracht hij in 1726 een serie concerti grossi uit die bewerkingen en versierde versies zijn van Corelli's Vioolsonates op. 5. Daarnaast schreef Geminiani enkele bundels met concerti grossi, vioolsonates, triosonates en sonates voor cello. Vanwege zijn vurige spel en zijn vaak meeslepende muziek typeerde zijn collega Giuseppe Tartini hem als 'il furibondo Geminiani' (de woedende Geminiani). Zijn belangrijkste nalatenschap is zijn verhandeling over het vioolspel The Art of Playing the Violin, verschenen in Londen in 1730. Het is het eerste boek in zijn soort, en werd gepubliceerd ruim 25 jaar vóór Leopold Mozarts Violinschule (1756).
Oeuvre
12 sonates voor viool solo; 24 sonates voor viool en basso continuo; 6 sonates voor cello en basso continuo; 24 concerti grossi; 18 concerti grossi naar vioolsonates van Corelli; 1 balletmuziekwerk; verhandelingen over viool-, fluit, cello- en Klavecim belspel, en een over basso-continuospel.
