XYZ van de klassieke muziek

Katja Reichenfeld (2003)

Gepubliceerd op 21-03-2017

Federico Mompou

betekenis & definitie

Federico Mompou (Barcelona 1893-1987) was een Spaans componist. Zijn kleine oeuvre bestaat voornamelijk uit korte pianostukken, maar daarbinnen schiep hij een unieke klankwereld: uit weinig noten toverde hij een maximale expressie.

Zijn prille liefde voor Chopin wees hem de weg naar de piano en met zijn Spaans-Franse bloed voelde hij zich aangetrokken tot een studie in Parijs. Daar woonde hij lange tijd, ook na zijn opleiding. Hij absorbeerde de muziek van Fauré, Debussy en Ravel en herkende zijn eigen voorkeur voor soberheid in de onopgesmukte pianomuziek van Satie. Mompou was een schuw mens die zich niet achter muzikale bewegingen schaarde of ze zelf wilde veroorzaken. Hij trok zich uiteindelijk terug in Barcelona en omhulde zichzelf met een stilte die hij in zijn muziek hoorbaar maakte.

'Récommençement', zo noemde hij dit muzikale kluizenaarschap ('opnieuw beginnen'), met een puurheid die zijn hele oeuvre kenmerkt. Dat pure heeft vele gezichten. Sommige stukken herinneren aan de kindertijd, andere aan serene landschappen of zoals de serie Cançons i danses (1921-28) aan folkloristische tradities. Overal in zijn werk vind je bezwerende klanken die aan klokgelui doen denken (met zijn grote handen kon Mompou wijde akkoorden realiseren); ze roepen een statische, primitief-religieuze wereld op. Zijn favoriete speelvoorschrift 'lointain' ('veraf') is veelzeggend: de jeugd, de volksrituelen en zelfs Chopin (in de Chopin-variaties) zijn 'gefilterd' door tijd en afstand. Het hoogtepunt van die neiging tot concentratie is Musica callada (Zwijgende Muziek, 1959-67): een reeks magische, tijdloze miniaturen, een eiland in de hectiek van de 20e-eeuwse muziek.

Oeuvre
Ca. 16 pianowerken (bundels en afzonderlijke stukken); liederen(bundels); twee koorwerken.