Kerkelijk woordenboek

Professor mag. dr. J.B. Kors o.p. (1967)

Gepubliceerd op 16-01-2023

Sacrament

betekenis & definitie

uitwendig teeken door Christus ingesteld, waardoor genade wordt aangeduid en gegeven. Het uitwendig teeken bestaat uit een uitwendige handeling met de begeleidende voorgeschreven woorden. De genade door de sacramenten gegeven is tweevoudig: zij schenken de → heiligmakende genade of vermeerdering daarvan, en bijzondere genaden van bijstand, de sacramenteele genade geheeten (zie Dadelijke Genade), die verschillend is voor ieder sacrament. Zij wordt bewerkt → ex opere operato voor hen, die de sacramenten geldig en waardig ontvangen. Wie een sacrament onwaardig ontvangt, maakt zich schuldig aan → heiligschennis.

Drie sacramenten kunnen maar éénmaal ontvangen worden, omdat zij een onuitwischbaar merkteeken in de ziel drukken (→ doopsel, → vormsel, → priesterschap). Als deze geldig maar onwaardig ontvangen worden, herleeft de genade wanneer het beletsel, door de onwaardige ontvangst gesteld, weggenomen wordt. Christus heeft 7 sacramenten ingesteld: Doopsel, Vormsel, H. Sacrament des Altaars, Biecht, H. Oliesel, Priesterschap, Huwelijk. Het doopsel en de biecht mogen in staat van → doodzonde ontvangen worden.

Zie ook Geoorloofd.