handelingen, die het liturgisch gebed en het → Misoffer vergezellen, dikwijls met symbolische beteekenis. Het geheel der C-en vormt met de gebeden den → ritus. Men onderscheidt:
1. Houding van het lichaam:
a. Staan, teeken van eerbied, vertrouwen, instemming of van macht; ook om practische redenen;
b. Knielen, teeken van schuldbewustzijn, dringend smeeken, acte van aanbidding;
c. Buigen van het geheele lichaam, zie knielen;
Gedeeltelijke buiging (bovenlichaam, schouders, hoofd), teeken van eerbied.
2. Houding der oogen:
Opslaan der oogen, teeken dat wij ons met ons gebed in den hemel verplaatsen.
3. Houding der handen:
a. Opheffen, betuiging van aandacht, smeekgebaar, uiting van blijdschap;
b. Samenvoegen, aandachtig en vurig smeeken;
c. Openvouwen der aaneengesloten handen, gebaar van uitnoodiging;
d. Oplegging der handen, teeken van toewijding aan God, het overreiken van macht (mededeeling van den H. Geest), schenken van vergiffenis;
e. Wasschen, vermaning tot reinheid van geest, bede om vergiffenis.
4. Kloppen op de borst, teeken van schuldbekentenis, berouw en van bereidwilligheid om de straf te dragen.
5. Kruisteeken, zie aldaar.
6. Kussen, teeken van onderlinge liefde, eerbied en vereering.
