Hieronder verstaat men een reeks gezangen, die bij een stille H. Mis gezongen worden en daarvan de hoofdgedachte onderstrepen op een min of meer subjectieve wijze.
Zij ontstond in Duitschland in de eerste helft der 18e eeuw, toen bij geloovigen en leiders het begrip van het gemeenschapskarakter, eigen aan de H. Mis, totaal vervaagd was, de Hoogmis een concertuitvoering was geworden en het Gregoriaansch niet meer gekend en gewaardeerd werd.
Er bestonden verschillende „Singmessen”; de meest bekende is: Hier liegt vor deiner Majestat, in dezen vorm van F. S.
Kohlbrenner 1777, in meerdere muzikale zettingen; de meest verspreide is die van Mich. Haydn.
In Duitschland bestaat de z. altijd nog, P. Parsch heeft ze ietwat gemoderniseerd; in Nederland kennen we iets dergelijks van Hamers, Wierts e.a.; den laatsten tijd tracht men ook een slechte vertaling van de z. van Haydn ingang te doen vinden.Als men overweegt, dat de liturgische beweging door dieper begrip en juister inzicht den geloovigen wil bij brengen een bewuster meeleven en directer deelname door mee te bidden en mee te zingen datgene wat volgens de bedoeling der Kerk voor het volk bestemd is, beteekent een wederinvoering van de z. liturgisch een grooten stap achteruit, al kan niet ontkend worden, dat de z. vaak een oogenblikkelijk succes is en een directe greep op de onontwikkelde massa. Bruning.
