Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 08-01-2020

Winkelbedrijf

betekenis & definitie

De laatste schakel in de keten van producent naar consument wordt als regel gevormd door het winkelbedrijf. Weliswaar oefenen fabrikanten zelf wel eens de detailhandelsfunctie uit en geschiedt hetzelfde door een andere categorie van detailhandel, den markt- en straathandel en het verzendhuis, maar in overwegende mate is de detailhandelsfunctie in handen van het w.

Hier worden de voorraden gehouden, waaruit de consument in zijn dagelijksche behoefte aan verbruiksartikelen en zijn periodieke behoefte aan gebruiksartikelen kan voorzien. De grootste groep in het w. vormen de zelfstandige winkeliers.

Hun positie is echter niet onbedreigd, sedert grootondernemingen (→ warenhuis, eenheidsprijsbedrijf, filiaalbedrijf) en → verbruikscoöperatie het w. tot hun terrein van werkzaamheid hebben gemaakt. In het algemeen wordt in Europa de detailhandel nog voor 80 à 90 % uitgeoefend door zelfstandige kleinondernemers; enkele branches (bijv. het levensmiddelenbedrijf) vertoonen in dit opzicht een minder gunstig beeld.Tot de groote waagstukken van het w. behoort in de eerste plaats de vraag, of door de overheid in de onderlinge verhouding tusschen de bovengenoemde vormen van w. moet worden ingegrepen. In de kringen van de zelfstandige winkeliers en ook daarbuiten wordt de roep om bescherming van de kleinonderneming steeds sterker en in verschillende landen zijn dan ook reeds wettelijke maatregelen in dien geest tot stand gekomen. Een tweede probleem vormt de zgn. overbezetting van het w. In vele branches is een teveel aan winkels en tal van personen gaan nog steeds tot uitoefening van het w. over, zonder voor deze taak bekwaam te zijn. Een gevolg daarvan is niet alleen het neerhalen van het peil der bedrijfsuitoefening, maar ook het feit, dat in een zeer groot aantal ondernemingen het economisch bedrijfsresultaat negatief is, gelijk onderzoekingen van het → Economisch Instituut voor den Middenstand hebben uitgewezen. In Nederland poogt o.a. de → Vestigingswet Kleinbedrijf in dezen toestand verbetering te brengen.

v. Hellenberg Hubar.