Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 08-01-2020

Wenden

betekenis & definitie

eigenlijk Slaven, door de Duitschers W. genoemd en met dezen naam (Venedae) ook door Tacitus vermeld. Zij woonden oorspronkelijk ten Z. en O. van de Litauers; rond 350 waren zij onderdanen van het Gotenrijk van ➝ Ermanarik, daarna van de Hunnen; met Attila kwamen ze naar Duitschland.

Dat was beslissend voor hun geschiedenis: nu vestigden zij zich langs de Oder en in Bohemen en Moravië. In de 6e eeuw namen ze ook het rechter Elbe- en Saale-gebied in beslag.

De W. vielen in verschillende stammen uiteen, als Abodrieten, Pommeranen, Sorben, Polen, enz. Hendrik I begon den strijd tot hun onderwerping en christianiseering.

Op den duur hebben de Duitschers de W. teruggedrongen. Resten der W. zijn nog in Duitschland over (zie ➝ Sorben). Slootmans.Missie. De prediking van het Christendom vond onder de W. veel moeilijkheden en dikwijls kwam er wapengeweld bij te pas. Eenig succes had bisschop Adalward van Verden in de 10e eeuw. Het duurde echter nog lang, vóór het Christendom meer algemeene verbreiding vond. Pommeren werd eerst in de 12e eeuw bekeerd. Terwijl de kluizenaar Bernhard, die in echt-apostolische armoede rondtrok, niets dan bespotting vond en ten slotte zelfs werd verjaagd, bereikte ➝ Otto van Bamberg, die als bisschop met groote praal optrad, veel resultaten.

Ofschoon hij den steun der wereldlijke macht aanvaardde, vorderde hij uitdrukkelijk, dat de persoonlijke vrijheid werd geëerbiedigd, wijl „God geen dwang wil, maar vrijwilligen dienst”. Tot medewerker en tolk koos Otto den monnik Adalbert van Bamberg (ook Adalbert van Pommeren genoemd), die later als bisschop de missie bestuurde en missionarissen verkreeg uit de Praemonstratenser Orde.

Lit.: J. Schmidlin, Kath. Missionsgesch. (1924, 169 vlg.).

v. d. Borne.