Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-11-2019

Veiling

betekenis & definitie

Openbare verkoop van goederen ten overstaan van een notaris, deurwaarder of veilingmeester. Het betreft veelal agrarische producten, die in verschillende kwaliteiten worden voortgebracht en niet anders dan in natura of op monster kunnen verhandeld worden, in tegenstelling met goederen, die aan de ➝ beurs op ➝ standaardmonster of type verkocht worden. De goederen worden vaak gesorteerd en in zgn. kavelingen of kavels verdeeld, d.w.z. partijen die als een geheel aangeboden worden. Men onderscheidt v. bij opbod en bij afslag.

Bij v. bij opbod wordt met een laag bod begonnen en bieden de gegadigden geleidelijk hooger, totdat de partij aan den laatsten bieder wordt toegewezen. Bij v. bij afslag wordt een prijs genoemd, die door den afslager telkens lager wordt gesteld, totdat iemand „mijn” zegt (vandaar „afmijnen, boter-mijn”). Soms wordt bij opbod en afslag verkocht.De koopers zijn veelal groothandelaren en slechts zelden de consumenten; de aanbieders zijn meestal producenten, importeurs of commissionnairs. Waar de kooper de mededinging van alle gegadigden moet overwinnen, heeft de aanbieder veel kans om de hoogste prijzen te bedingen. Er wordt mondeling geboden of ook wel met behulp van electrische toestellen.

Een verwante vorm van v. is de inschrijving, waarbij gegadigden op een bepaald tijdstip gesloten biljetten moeten inleveren, waarop de prijs is vermeld, dien zij voor de partij bieden. Meestal worden de bestede en geboden prijzen geheim gehouden. Het gebeurt niet zelden, dat de gegadigde veel hooger inschrijft dan noodig was om het hoogste bod te doen. Deze vorm is gebruikelijk bij verkoop van tabak.

Bij v. en inschrijvingen spelen makelaars een groote rol; sorteeren, monster trekken, vaststelling veilcondities, kavelbeschrijving, e.d. De v. in Nederland dateeren uit den tijd van de Oost-Indische Compagnie, die groote ladingen producten ineens aanvoerde en te koop aanbood. De inschrijvingen zijn een speciaal Nederlandsche instelling en zijn ontstaan in de tachtiger jaren der vorige eeuw, toen de tabaksveilingen weinig opbrachten. Bekende v. zijn de wolveilingen in Australië, Kaapstad, Londen, Antwerpen; voor v. van koloniale producten (thee, kina, rubber) Londen, voor houtveiling Riga. Ook licht bederfelijke producten leenen zich bijzonder voor v.: vischafslag te IJmuiden, groenteveilingen, de eiermijn te Roermond.

Lit.: Cuthbert Maughan, Markets of Londen (1931); H. Fortuin, De Amsterdamsche Goederenmarkt (1931); J. Grooten, Lessen over den Handel (1925); G. Knop, Handelstechniek (II 1924); van Overeem, Organisatie en Techniek van den Handel (I 1938).

Snel.