of Heilige Penitentiarie, kerkelijke rechtbank te Rome, die onder den →poenitentiarius maior staat. Zij geeft volmachten, beslissingen, straffen in gewetenszaken.
Volmachten zijn o.a. de pagella, een reeks bevoegdheden om te ontslaan van straffen, geloften, verplichtingen. De P. treedt handelend op, nadat het geval is voorgesteld door een biechtvader of nadat een aanvrage is ingekomen van een bisschop of tot biechthooren bevoegd priester: dan wordt ontheffing, dispensatie, verandering, herstel (sanatio), kwijtschelding door haar gegeven.
Ieder biechtvader kan zich onmiddellijk tot de P. wenden met opgave van eigen adres en onder verzwijgen van den naam van den penitent. De kardinaal groot-penitencier wordt bijgestaan, door een raad (segnatura) van prelaten, aan wier hoofd de regens staat: zij zijn allen door het meest strikte geheim (biechtgeheim) gebonden.De P. heeft als onderafdeeling de zorg voor de aflaten: alles wat betrekking heeft op het gebruik, het verleenen, de moeilijkheden omtrent aflaten, behoort tot haar bevoegdheid en wordt behandeld in een bijz. afdeeling met consultoren en beambten. De P. huist in het paleis van het H. Officie. Drehmanns.
