Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 02-10-2019

Rhythmische gymnastiek

betekenis & definitie

Deze benaming wordt gegeven aan de oefeningsvormen van bepaalde gymnastiek- en danssystemen, welke den mensch willen brengen tot het toepassen van zijn rhythme in zijn bewegingen. Steunend op uiteenzettingen over rhythme van ➝ Klages werd uitgegaan van het beginsel, dat de menschen in het algemeen en ieder mensch in het bijzonder een door natuur en aanleg gegeven en bepaald levensrhythme bezit.

Dit moet in alle bewegingen tot uiting kunnen komen, wil er sprake zijn van goede en natuurlijke beweging. Door allerlei onnatuurlijke beïnvloeding wordt de rhythmiek der bewegingen geremd en gestoord.

Vooral aan den wil wordt verweten, dat hij het bewegingsrhythme niet tot zijn recht laat komen. Daarom wordt er in de r. g. naar gestreefd de bewegingen „onwillekeurig” te doen verloopen.

Na voorbereidende ➝ ontspanningsoef. tracht men te komen tot bewegingen, die opgewekt door een uiterlijken impuls, geheel volgens het eigen levensrhythme beheerscht en bepaald worden.Als voorlooper van de r. g. mag Delsark genoemd worden, terwijl ➝ Dalcroze de practische grondslagen gaf. Klages fundeerde haar philosophisch. En na dezen kwamen o.a. R. Bode, v. ➝ Laban en ➝ Loges volgens eigen inzichten met hun oefensystemen, terwijl verschillende „scholen”, o.a. die te Hellerau (later te Laxenburg bij Weenen), Loheland (van v. Rohden en Langgaard), de ideeën der voorgangers voortzetten of weer wijzigden.

Moeten theoretische (ook wel enkele practische oefeningsvormen), maar vooral de wijsgeerige grondslagen door ons o.a. om hun dualistisch uitgangspunt worden afgewezen en kan men de zeer verspreide beoefening van de r. g. grootendeels verklaren als een mode-verschijnsel, door haar toepassing zijn eenige waardevolle bewegingselementen (soepelheid, vloeiend) weer eens onder de aandacht gebracht. Daar de r. g. leidt tot dans is het betrekken van de muziek bij het oefenen sterk door haar bevorderd. Vooral de meisjes-gymnastiek is sinds de toepassing van de r. g. geheel van aanschijn veranderd. Goris.