Privaatrecht vormt met zijn tegenstelling, het publiekrecht, een der meest gebruikelijke indeelingen van het recht in het alg., welke reeds voorkomt in de Romeinsche wetboeken. Over de vraag, of deze indeeling reden van bestaan heeft, en waar de grens ligt, is echter veel getwist.
Van Apeldoorn verstaat onder p. die rechtsregels, welke tot voorwerp hebben bijzondere belangen en waarvan de handhaving aan de belanghebbenden zelven wordt overgelaten. Onder publiekrecht verstaat hij die rechtsregels, welke tot voorwerp hebben algemeene belangen en waarvan daarom de handhaving geschiedt van overheidswege.
Men verdeelt het p. in materieel en formeel p.; het eerste, ook → burgerlijk recht genoemd, regelt de rechten en verplichtingen zelf; het tweede, ook burgerlijk → procesrecht genoemd, regelt de wijze, waarop die rechten moeten worden gehandhaafd. Het materieel p. wordt weer onderverdeeld in burgerlijk recht in engeren zin en handelsrecht.
Het grootste deel van het materieele p. vindt men in het Burgerlijk Wetboek, het Wetboek van Koophandel en de Faillissementswet; het formeele p. vindt men bijna geheel in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering.Lit.: L. J. v. Apeldoorn, Inl. tot de studie v. h. Ned. recht (31937). v. d. Kamp
