Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 29-10-2019

Paljas

betekenis & definitie

(Ital.: pagliaccio), comische tooneelfiguur. De naam is afgeleid van het Ital. paglia, stroo, doordat het costuum van den p. oorspr. daarmede was opgevuld. De p. trad op als comisch intermezzo of wel als humoristische figuur, met eenigszins gewijzigd karakter in verschillende landen. Verwant is in Spanje reeds in de 16e e.

El Gracioso, de lachwekkende dienaar van den hoofdpersoon. In Italië, bij de commedia dell’arte, ontwikkelt de figuur zich tot Arlecchino en Pulcinella, in Duitschland tot Hanswurst, voorts in het algemeen tot clown. Bekend is Leoncavallo’s opera I Pagliacci (Duitsch: Bajazzo) het drama van den tragischen clown, teruggaand op een ware gebeurtenis uit het jaar 1865. v. Thienen.