Het geheel van maatregelen, waardoor leger en vloot uit den vredestoestand op voet van oorlog worden gebracht. Het Ned. leger is in 1870 en in 1914 gemobiliseerd. Door den langen duur der m. in 1914-’18 waren nieuwe lichtingen ingelijfd en oude met verlof gezonden.
Ten einde in geval van oorlog ook over deze laatste lichtingen te kunnen beschikken, was tijdens de m. een tweede m. voorbereid. Ook het Belg. leger is in 1870 en 1914 gemobiliseerd.
