Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-09-2019

Koorts

betekenis & definitie

De mensch heeft, evenals een groote groep diersoorten, een constante lichaamstemperatuur. In sterke mate onafhankelijk van de temp. der omgeving, blijft deze op een hoogte van ong. 37°. Terwijl voortdurend verandering in de warmteafgifte (bijv. door temperatuursverandering van de omgeving) en verandering in de warmteproductie (bijv. bij spierinspanning) plaatsvinden, blijft toch de lichaamstemperatuur constant.

Een in de hersenen gelegen warmtecentrum houdt productie en afgifte zoodanig in evenwicht, dat alleen kleine schommelingen (bijv. tusschen morgenen avondtemperatuur) optreden.Bij vele ziekten treedt verhooging van de lichaamswarmte (d.i. koorts) op, en wel is de eene persoon hiervoor veel gevoeliger dan de andere vooral bij kinderen treedt deze k. op door geringe oorzaken. De temperatuursverhooging kan tot gevolg hebben, dat het bewustzijn eenigszins gestoord wordt en de patiënt verward raakt (koortsdelirium).

K. is een uiting van de reactie van het organisme tegenover allerlei stoffen, die het warmtehuishouden van den mensch in de war sturen. De behandeling richt zich in de eerste plaats tegen deze stoffen zelf. Zoo kunnen de koorts-toppen der malaria worden gecoupeerd door de kinine, die de malaria-parasiet uit het bloed doet verdwijnen. In een aantal gevallen tracht men de k. zelve te bestrijden door invloed uit te oefenen op warmte-afgifte, -productie en het tijdens het bestaan van k. niet normaal functionneerend warmtecentrum. Zoo kan door het toepassen van koele inpakkingen of baden de warmte-afgifte worden bevorderd. Chemische middelen als aspirin, pyramidon e.d. beïnvloeden mede het warmtecentrum. Een dergelijke behandeling komt vooral in aanmerking bij langdurige temperatuursverhooging, die den algemeenen toestand sterk beïnvloedt. v. Balen