Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 14-11-2019

Kerstboom

betekenis & definitie

Allicht zou men meenen, dat de gewoonte van kerstboom-versiering een overoud volksgebruik moet zijn; toch is de eerste vermelding hiervan niet verder terug te voeren dan tot ca. 1520 en wel in het Z.W. van Duitschland (den Elzas). Wij vinden dan den k. alleen versierd met kunstbloemen en behangen met feestgaven; de verlichting met kaarsen komt pas in zwang in de 18e eeuw.

Pas in de 19e eeuw verspreidt zich het gebruik van den k. sterk, eerst verder in de Germaansche landen, en aanvankelijk meer bij Protestanten dan bij Katholieken, dan ook naar Frankrijk en Engeland.Het ontstaan en de oorspronkelijke bedoeling van dit gebruik liggen in het duister. Dat het de kerstening zou zijn van een oud-Germaansch winterfeest is onbewijsbaar en onaannemelijk. Eerder is te denken aan samenhang met den „boom des levens” uit het Paradijs; in de M.E. placht in den voorhof der kerken een boom te staan, die aldus genoemd werd en waarvan de nabootsing in den familiekring doordrong. De Kerstsymboliek is er dan pas in lateren tijd ingelegd.

Lit.: Tille, Deutsche Weihnacht (1893); Schneider, Der Weihnachtsbaum u. seine Heimat (1929). Gorris.