(geogr.). Deze houdt zich bezig met het bepalen van de gunstigste wijze van afbeelding van een deel der aardoppervlakte in een plat vlak.
Het oppervlak van een met de aarde gelijkvormigen bol moet hiertoe op eenigerlei wijze worden overgebracht op een oppervlak, dat in een plat vlak kan worden ontwikkeld zonder vormverandering. Hiervoor komen in aanmerking: het platte vlak, de cylinder en de kegel.
Men heeft dus resp. ➝ azimuthaal-, cylinder- en kegelprojecties. Van de azimuthaalprojecties dienen nog genoemd: de ➝ gnomonische, de ➝ stereographische en de orthographische projectie en die van Lambert.
Ten einde de mate van hoeken/of vormverandering, die door de projectie ontstaat, te kunnen uitdrukken, geeft men gewoonlijk de assen a en b van de ellips aan, die de afbeelding is van een cirkel met staal 1 op het aardoppervlak. Is de projectie hoekgetrouw (conform), dan moet deze ellips een cirkel zijn (a = b), is zij oppervlakte-getrouw (aequivalent), dan moet ab = 1 zijn; a en b zijn af te leiden uit de voor de afzonderlijke projecties geldende regels.
De breuk (a—b): (a+b) is een maat voor de hoekgetrouwheid, de conformiteit. Behalve op de boven beschreven wijze kan een afbeelding nog op andere wijze tot stand komen: de zgn. conventioneele ➝ projecties, waartoe men ook rekenen kan de polyeder- en de polyconische projectie.Streng genomen behoort ook de weergave van het reliëf tot de kaartprojectie-leer. Dit kan geschieden door middel van ➝ hoogtelijnen, door gekleurde hoogtezonen en door harceering. In het laatste geval geeft men door meer of minder dichte harceering den hellingsgraad aan. Uit de in de kaart opgenomen hoogtecijfers is dan de hoogte van ieder punt af te leiden. Hoewel deze methode aanschouwelijker is, staat zij in exactheid verre bij de hoogtelijnen-methode achter.
Lit .: Groll, Kartenkunde (Sammlung Göschen, I en II Brunswijk 21922; met uitvoerige lit.).
Jong.
