Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 15-08-2019

Jaarsdag

betekenis & definitie

(folklore) heette de eerste Januari, waarop gebruiken van het Germaansche Joelfeest bewaard bleven, zooals schieten en ketelmuziek ter verdrijving van de booze geesten uit de lucht, slaan met zweepen op de boomen om ze vruchtbaar te maken, eten van gebak en wafels (een herinnering aan de heidensche offermalen), heildrinken, zingen langs de huizen. Bij de Rederijkers kwamen de jaardichten in de mode, later verhaspeld in bedelrijmen, waarmee geschooid werd langs de deuren door nachtwakers, klepperlui e.a.

De jaarsnacht werd beschouwd als gunstig voor het zien in de toekomst en het doen van weersvoorspellingen.Lit.: H. H. Knippenberg, Januari-folklore, in Van Onzen Tijd (XVII 1916, 173-175); J. ter Gouw, De Volksvermaken (1871, 109-119). Knippenberg