Gewetensvrijheid - Dit woord heeft niet bij alle schrijvers een geijkte beteekenis. In breederen zin bedoelt het den toestand van iemand, die zelf vrij beslist over aangelegenheden, waarbij zijn geweten betrokken is, bijv. of hij tot de sacramenten zal naderen.
Eigenlijk bestaat g. hierin, dat men door geen uiterlijke macht gedwongen wordt iets te doen, wat het geweten zeker en stellig verbiedt, noch iets te laten, wat het geweten strikt oplegt, inzonderheid wat verplichtend is tegenover God. Cfr. de encycliek van Leo XIII Libertas praestantissimum.
Daar het geweten voor eenieder den zedelijken plicht verkondigt, mag de uiterlijke macht geen dwang gebruiken om den mensch te doen handelen tegen zijn waarachtig ernstige gewetensbezwaren in; zij mag hem nochtans verhinderen te doen wat zijn geweten hem valschelijk oplegt, als dit klaarblijkelijk andermans recht of het algemeen belang zou schenden. In het bijzonder spreekt men van g. omtrent de keus en de uitoefening van een godsdienst (➝ Godsdienstvrijheid).Salsmans.
