Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 04-07-2019

Gereformeerd

betekenis & definitie

Gereformeerd - Het begrip Calvinisme is van wijdere strekking dan het begrip G. Het woord Calvinisme is een wetenschappelijke term met cultuur-historische, philosophische en politieke beteekenis; het begrip G. beheerscht alleen het religieus-kerkelijk-practisch levensterrein en tevens de aanduiding van een eigen kerkbegrip.

Het G. kerkbegrip onderscheidt zich van alle andere: van de ➝ Ned. Hervormde Kerk door het feit, dat het geen inmenging van staat en vorst duldt in kerkelijke zaken; van de ➝ Luthersche kerk door het feit, dat het zich een eigen gezag toerekent en dit gezag niet wil zien in handen van den landsvorst (➝ Cuius regio eius et religio).

Eindelijk is G. aanduiding van eigen religieus levensbeginsel met de volgende vier kenmerken:1° het gaat niet in de eerste plaats om de zaligheid des menschen maar om de eere Gods (contra de Lutherschen).
2° De gemeenschap met God is rechtstreeksch en niet door middel van de kerk (contra de Katholieken).
3° De religie is centraal en omvat alle vermogens (contra de mystieken).
4° De religie is voorwerpelijk alleen uit de bijzondere openbaring der H. Schrift en onderwerpelijk uit de ➝ wedergeboorte te verklaren.

Voor Gereformeerde kunst, ➝ Protestantisme (in de kunst).

Lit.: H. Bavinck, Geref. Dogmatiek (I); id., Hedendaagsche moraal; A. Kuyper, Het Calvinisme in de Historie en de religie, in: Het Calvinisme, zes Stonelezingen.

Lammertse.