Formosa - 1° (Jap.: Taiwan = de groote bocht aan het strand) een Japansch eiland ten Z.O. van China; opp. 35 760 km2; 4,5 millioen bewoners (200 000 Japanners, 300 000 Indonesiërs van verschillenden stam, de rest Chineezen). Hoofdstad Taihokoe, 230 000 inwoners (1930).
Het Westen is vlak, het Oosten heeft hooge bergketens (toppen tot 4 300 m) en vulkanisme. Er is een sub-tropisch moessonklimaat, dat veel stijgingsregen brengt, Z.W. moesson in den zomer, N.O. moesson in den winter.
Er is nog veel bosch, waarin ca. 300 000 begaafde, maar wilde Indonesische stammen den strijd om de vrijheid volhouden. Hout en bamboe, naast kamfer en boschproducten levert het hoogere gebied.
De lagere deelen leveren thee, rietsuiker, rijst. De visscherij is belangrijk.
Van 1621 tot 1661 was het eiland in Ned. bezit, daarna Chineesch. De Japanners bezetten het eiland in 1895 en zorgen voor havenaanleg, straatwegen, spoorwegen, irrigatie enz.
Goud, zilver, koper, zwavel, slechte steenkolen en petroleum worden gewonnen. De strategische beteekenis, voor de beheersching der Zuidelijke zeeën, is zeer groot.
HeereLit.: J. W. Davidson, The Island of Formosa (1903); Rutter, Through Formosa (1923); R. Goldsmidt, Neu Japan (1927); K. Haushofer, Das Japan. Reich (1921).
Van 1626—1646 missie der Dominicanen; de Hollanders maakten een eind aan hun werk. In 1859 opnieuw gevestigd; sinds 1913 apost. prefectuur, w.o. ook de Pescadores-eil. vallen. Thans (1930) 6 390 Kath., 13 priesters en 10 zusters. De Prot., die met 5, w.o. 3 Jap. genootschappen werken, tellen ca. 21 000 Christenen.
2° Territorium van de rep. Argentinië, gelegen in het N.O., grenzend aan Paraguay en Bolivia; opp. 107 277 km2, ruim 20 000 inw. De rivier Paraguay vormt de O.-, de Pilcomayo de N.O.grens, de Teuco
die met het territorium del Chaco. Het wordt ingenomen door den Chaco Central en doorstroomd door meerdere rivieren met aan weerszijden moerasstreken (saltos). Geringe bevolking, het meest zwervende Indianen. Eenige vestigingen, o.a. van Duitschers. Landbouw: tabak, katoen, suikerriet, rijst; verder veéfc teelt. Hoofdplaats: Formosa (10 000 inw.), gelegen aan de Paraguay. Zuylen
