Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 23-04-2019

Charter

betekenis & definitie

Charter - 1° ➝ Handvest.

2° (Eng., ook charter-party; ➝ Lat. carta partita; Ned. ook cherte-partij, verouderd) Schriftelijk stuk, waarbij een vervrachter (gewoonlijk eigenaar) een schip bemand ten gebruike geeft = vervracht aan een bevrachter. Men onderscheidt tijdcharter en reischarter, alnaar de vergoeding voor het gebruik = vracht wordt bepaald naar tijdsduur of in één som per reis (art. 453 Ned. W.v.K.). Bevrachtingen worden veel gesloten te Londen door bemiddeling van Londensche makelaars, ook tusschen niet-Engelsche partijen; dat dientengevolge veel Engelsche formulieren worden gebruikt, maakt nog niet Engelsch recht toepasselijk. Tusschen vereenigingen van vervrachters en bevrachters zijn talrijke vaste formulieren vastgesteld voor bepaalde transporten (kolen uit Engeland; graan van Noord- en Zuid-Amerika en van de Zwarte Zee, hout van de Oostzee) en ook meer algemeene formulieren, alle gewoonlijk met hun telegram-code-naam aangeduid: het algemeen formulier voor reisbevrachting heet Gencon; voor tijdbevrachting Baltime. De bevrachter beschikt over het geheele schip en de bemanning, maar deze blijft in dienst van den vervrachter, die ook tegenover derden aansprakelijk is uit aanvaring e. d. De bevrachter behoeft niet zijn eigen goederen te vervoeren, maar mag met bepaalde beperkingen ook goederen van derden vervoeren (art. 518 en 518 h).

Gewoonlijk wordt na de inlading nog een ➝ cognossement afgegeven, dat als ontvangstbewijs geldt, maar waarin ook voorwaarden van vervoer voorkomen. Als charter en cognossement afwijkende voorwaarden bevatten, geldt tusschen vervrachter en bevrachter de charter boven het cognossement, maar uitsluitend het cognossement geldt tusschen den houder-nietbevrachter en den vervoerder. Verhouding tusschen cognossement en charter is dus dezelfde als tusschen geaccepteerden wissel en onderliggende verhouding: acceptant en vervrachter kunnen wel tegenover medecontractant beroep doen op de tusschen hen bestaande overeenkomst, maar derden-houders van cognossement of accept hebben rechten, zooals deze uit dit stuk blijken. Oorspronkelijk alleen in het zeevervoer gebruikelijk, heeft de charter ook bij de binnenvaart ingang gevonden.

Belg. Recht. In België is het cognossement verplichtend zelfs indien er charter werd opgemaakt tusschen vervrachter en bevrachter; indien charter en cognossement afwijkende voorwaarden bevatten, geldt altijd het cognossement boven het charter, zelfs tusschen bevrachter en vervrachter. In de binnenscheepvaart is de c. niet gebruikelijk; zij wordt vervangen door het cognossement of door de bevrachtingsovereenkomst (arrêté d’affrètement). Dit laatste is een stuk, geteekend door bevrachter en schipper, dat de voornaamste bedingen van de bevrachtingsovereenkomst bepaalt en o.m. den naam van het schip, de natuur en de hoeveelheid te vervoeren koopwaar, de plaats van lading en van bestemming der vracht, enz. vermeldt.