Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 18-04-2019

Brons

betekenis & definitie

Brons - De meest uiteenloopende metaalalliages zijn onder den naam brons bekend, hoewel eigenlijk brons slechts een legeering is van koper met tin in wisselende samenstelling. De samenstellingen van eenige bronssoorten volgen hier.

Aluminiumbrons is aluminium met koper in wisselende samenstelling, bijv. goudbrons: 3—6 aluminium, 97—95 koper;

staalbrons: 8,5 aluminium, 1 silicium, 74 koper;

zuurbrons (is zuurbestendig): 10 aluminium, 90 koper;

diamantbrons (zeer hard, doch bros): 10 aluminium, 2 silicium, 88 koper.

Bismuthbrons (voor metalen spiegels en reflectors): 52 koper, 30 nikkel, 12 zink, 6 lood, 1 bismuth.

Chineesch brons: 74 koper, 10 zink, 1 tin.

Geschutbrons (meer van historisch belang): 89—92 koper, 8—11 tin, soms 1,5 zink.

Machinebrons: 77—90 koper, 8—18 tin, 2—5 zink.

Mangaanbrons: 75 koper, 20 mangaan, 5 tin.

Muntbrons: 95 koper, 4 tin, 1 zink.

Siliciumbrons (voor telefoondraad): 97,1 koper, 1,1 tin, 1,1 zink, 0,05 silicium.

Spiegelbrons: 66,5 koper, 33,5 tin. Victor-brons, 50 koper, 34 tin, 16 nikkel. Zilverbrons: 67,5 koper, 18 mangaan, 13 zink, 1 aluminium, 0,5 silicium. Zie ook → Bronzen. “v. d. Beek ”Reeds in de voorhist. Oudheid was het brons (nog voor het ijzer) in gebruik, meestal vermengd met lood.

In Egypte is het al sinds de 12e dynastie bekend en misschien nog eerder in het Oosten. Grieken, Romeinen en Byzantijnen wendden het vaak aan voor kunstvoorwerpen en waarschijnlijk kwam het sinds de 9e eeuw in Noord-Europa in gebruik vanuit Byzantium. Sindsdien blijft het gemeengoed der Europeesche kunstnijverheid. Voor brons gieten, → Metaalgieten.

Lit.: Luer, Technik der Bronzenplastik (z.j.); Helene, Le Bronze (1890); Biicher-Berden, De Kunstnijverheid (1922, 325 vlg.). “Knipping