Antonius - Rom. plebejisch geslacht. De voornaamste dragers van dezen naam waren:
1° M a r c u s A. de Redenaar, grootvader van den triumvir; * 143 v. Chr., ♱ 87 v. Chr., door Cicero (De Oratore) naast Licinius Crassus voor den voomaamsten redenaar van zijn tijd gehouden.
2° G a i u s A. H y b r i d a, zoon van den vorige, oom van den triumvir, collega van Cicero als consul, 63 v. Chr.; aanvankelijk op de hand van Catilina, liet hij Cicero, die hem na het consulaat Macedonië als provincie afstond, de vrije hand bij de onderdrukking van Catilina’s revolutiepogingen.
3C Marcus A. Creticus, zoon van 1°, vader van den triumvir, werd in 74 v. Chr. als bevelhebber van een vloot tegen de zeeroovers uitgezonden en bij Kreta schandelijk verslagen; vandaar zijn spotnaam: Creticus. ♱ 71 v. Chr.
4° M a r c u s A. de triumvir, oudste zoon van den vorige, * 82 v. Chr., vriend en medewerker van Caesar en diens collega in het consulaat, maakt zich, nadat Caesar 15 Mrt. 44 v. Chr. is vermoord, meester van diens papieren en van de schatkist en streeft ernaar zijn plaats in te nemen. Dit wordt verijdeld door den 18-jarigen Octavianus, door Caesar tot zijn erfgenaam benoemd. A. wijkt uit naar Gallië (43). In hetzelfde jaar sluiten A., Octavianus en Lepidus een overeenkomst om als triumviri reipublicae constituendae (driemannen om den staat te regelen) onderling de macht te verdoelen. Wreed gaan zij te werk tegen hun vijanden. Cicero valt als slachtoffer van A.; Brutus en Cassius, uitgeweken naar het O., worden bij Philippi verslagen door A. en Octavianus (42). A. pleegt afpersingen in het O. en brengt den winter 41—40 met Cleopatra in losbandigheid door te Alexandrië. Voorjaar 40 overeenkomst te Brundisium tusschen A. en Octavianus om den bedreigden vrede te herstellen.
A. behoudt het O.; hij huwt Octavia, zuster van Octavianus, en trekt op tegen de Parthen (36). Deze veldtocht mislukt; op een tweeden tocht komt A. niet verder dan Armenië (34). De politieke spanning tusschen A. en Oct. wordt verhoogd; A. verstoot Octavia voor Cleopatra, schenkt aan deze en haar kinderen streken in het Rom. rijk en wil Alexandrië tot hoofdstad maken. A. en Cleopatra trekken met een krijgsmacht naar Griekenland. Bij Actium wordt hun vloot door Octavianus’ veldheer Marcus Vipsanius Agrippa verslagen (2 Sept. 31 v. Chr.); zij vluchten naar Alexandrië. Octavianus belegert deze stad; bij de inneming doodt A. zich. Cleopatra pleegt ook zelfmoord (30 v. Chr.).
6° A. P r i m u s uit Tolosa, commandant van de Pannonische troepen, sloot zich in 69 aan bij Vespasianus, versloeg bij Bedriacum de troepen van Vitellius en nam Rome in. Davids.
