(in het protestantse spraakgebruik: de acht Zaligsprekingen), is de benaming voor wat men de proloog van de Bergrede zou kunnen noemen. Deze zaligheden staan in Matth. 5 : 3-10, waar Jesus „de armen van geest” enz. „zalig spreekt”.
Zoals de tekst nu voor ons ligt, tellen wij acht zaligheden, maar in de oudheid treft men reeds auteurs aan (bijv. Augustinus), die er slechts zeven tellen en de laatste (vers 10) als een samenvatting van de eerste zeven zien; duidelijk speelt hier de voorliefde voor het getal zeven een rol.
Luc. 6 : 20-22 die met Matth. 5 parallel loopt, heeft de zaligheden tot vier teruggebracht.Jesus doelt met elk van zijn acht zaligheden niet telkens op een andere groep van mensen, maar heeft de gelovige mens van het Rijk Gods op het oog en beschrijft de levenshouding van de gelovige door acht verschillende facetten er van te belichten. Een echte volgeling van Jesus weet, dat zijn heil van Gods genadevolle liefde voortkomt, en daarom is hij „arm van geest”, d.i. nederig van hart, daarom ook zal hij om zijn zonden „treuren”, „zacht en barmhartig zijn” voor zijn medemensen, „hongeren en dorsten naar de gerechtigheid”, „rein van hart zijn”, d.i. met een zuivere, op God gerichte bedoeling werken, „vrede stichten” rondom zich, en vaak om zijn heilige levenshouding door anderen „gehaat en vervolgd worden”. j. v. D.
