Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

IERLAND

betekenis & definitie

het „Eiland der Heiligen”, zoals men dit land noemt om het groot aantal heiligen dat het heeft voortgebracht, heeft in de geschiedenis der Kerk een grote rol gespeeld. Sedert de H.

Patricius in het begin der 5de eeuw de eerste en nog bestaande bisschopszetel te Armagh (N.-Ierland) vestigde, is Ierland een centrum van geloof geweest, krachtig genoeg in zichzelf om het geloof over vele streken te verbreiden. Ierland is een katholiek land.

De jarenlange overheersing der Engelsen heeft dit niet kunnen veranderen, ondanks alle dwang, die op de Ieren werd uitgeoefend. De invoering van de Engelse Staatskerk in 1560 (pas opgeheven door Gladstone in de 18de eeuw) verplichtte de Ieren zelfs de protestantse godsdienstoefeningen bij te wonen en het onderhoud van de protestantse kerken te bekostigen.

Wel heeft de Engelse bezetting tot gevolg gehad, dat een infiltratie van Protestanten heeft plaats gehad in Ulster (N.-Ierland), dat sedert het verdrag van 1921 staatkundig bij Engeland is gebleven, hoewel het kerkelijk bij de Ierse kerkprovincie behoort. Van de onafhankelijke republiek Ierland (ca. 3 millioen inwoners) is 95 pct. katholiek, van N.-Ierland (ca. 1,2 millioen inwoners) 35 pct.

In tegenstelling echter met andere bijna geheel katholieke landen in Zuid-Europa en in Zuid-Amerika heeft het geloof in Ierland levende betekenis voor de mensen, zowel in het particuliere als in het openbare leven. Voor Nederlandse begrippen is het aantal bisdommen verrassend groot; het totaal aantal Katholieken, dat iets kleiner is dan het aantal Nederlandse Katholieken, is verdeeld over 4 aartsbisdommen en 23 bisdommen.

De primaat van „geheel Ierland”, die zijn zetel heeft in Armagh, is kardinaal. De historische betekenis van het Eiland der Heiligen ligt in het grote aandeel, dat het heeft gehad in de verbreiding van het geloof.

Reeds betrekkelijk kort na de bekering van het land waren er talrijke kloosters, waarvan sommige meer dan 3000 monniken telden en velen van hen trokken er als missionaris op uit, om ook elders de Kerk te vestigen.

Vanuit Ierland werd N.-Engeland bekeerd, vanuit Ierland eveneens een deel van N.-Frankrijk.

St. Willibrord heeft in Ierland een deel van zijn opleiding genoten.

Grote betekenis heeft de missiearbeid gehad, die Ierse monniken verricht hebben in Z.-Duitsland en N.-Zwitserland, waar vooral St. Columbanus (zijn naam is vereeuwigd in de Zwitserse plaats St.

Gallen) en St. Beatus de Kerk vestigden.

In de jongste tijd is het aandeel, dat de Ieren gehad hebben in de opbouw der Kerk in de V.S. en Australië aanzienlijk. De massale trek uit Ierland in de vorige eeuw ten gevolge van de steeds weerkerende hongersnood en de verdrukking heeft mede tot gevolg gehad, dat in de V.S. het aantal Katholieken aanzienlijk toenam.

Nog steeds is het percentage Ieren onder de Amerikaanse Katholieken bijzonder groot; 21 millioen Ieren wonen er in de V.S. en van de 10 priesters zijn er 6 van Ierse afkomst. Een dergelijke verhouding geldt ook voor Australië. j. H. H./c. v. D.