protestantse vereniging, opgericht in 1853, in de dagen van de Aprilbeweging, had oorspronkelijk ten doel de verlevendiging van het Protestantisme in Nederland en het tegengaan van de toenemende invloed van het Katholicisme.
Het karakter der vereniging is geheel bepaald door de spanningen rondom het herstel der bisschoppelijke hiërarchie en haar actie is gericht tegen de Katholieke Kerk, hoewel nadrukkelijk werd uitgesproken, dat de Evangelische Maatschappij zich niet tegen de Katholieken richtte. In 1905 werd het doel nader omschreven: de verspreiding van zuiver protestantse beginselen, de instandhouding van de vrije protestantse geest en het protestants bewustzijn en de bevordering van de kennis van het Rooms-Katholicisme. Haar 14-daags orgaan, De Protestant, sedert 1895, was zeker tot voor kort een sterk polemisch geschrift, dat in zijn toon nog herinnerde aan de eerste dagen der Aprilbeweging.
