Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

DODEN

betekenis & definitie

van een onschuldig mens is majesteitsschennis, daar God zelf zich de souvereine rechten over het menselijk leven heeft voorbehouden (en daarom in elke mens de drang tot zelfbehoud heeft gelegd), en elk leven in dienst staat van onze Heer Jesus (Rom. 14 : 7 v.). Door zelfmoord zich van zijn leven „ontdoen” schendt bovendien de piëteit tegenover de eigen persoon, die als ding behandeld wordt, en staat zodoende lijnrecht tegenover de houding, die met opoffering van eigen leven getuigenis aflegt van waarden, die hoger liggen dan het aardse leven (Luc. 14 : 26), maar daarom juist nooit zichzelf zal doden (vgl. 1 Jo. 3 : 16).

De moord op een ander schendt diens rechten als persoon, berooft hem van het grote goed van het lichamelijke leven (zie Lichaam), ontneemt hem de mogelijkheid tot verdere groei in het genadeleven en stelt hem voor het oordeel Gods (vgl. 2 Kor. 5 ; 10). zie ook Abortus en Euthanasie.Uit noodweer iemand doden, die onrechtmatig mijn leven of hoogste levenswaarden — of die van mijn naaste — aanvalt, kan in geval van noodzaak geoorloofd zijn. Ook doodstraf door de overheid en oorlog als uiterst rechtsmiddel kan goed en zelfs geboden zijn. Wanneer tenslotte de dood van een ander gevolg is van een handeling, welke het doden noch als doel, noch als middel in zich bevat, kan dit onrechtstreeks doden toelaatbaar zijn, indien er een geproportionneerde reden voor is. Direct doden van een onschuldige is door de Kerk echter altijd als een zeer zwaar misdrijf beleden, omdat het de sacrosancte sfeer schendt, waar geen mens mag binnentreden. Deze huivering voor het levensgeheim is het fundament voor haar houding op geheel dit terrein. j. w.