tegenover nacht is positieve schepping Gods, gekenmerkt door het licht (Gen. 1:5) en beheerst door de zon (Gen. 1:16) met al hun symboolkracht. Elke dag kent zijn markante „uren”, met name de beide wendepunten: „iedere morgen opnieuw hernieuwt zich het geheim der wedergeboorte; door ieder avond heen klinkt het geheim van de voleinding in de dood” (zie Gebedstijden).
Ook heeft God in zijn heilshandelen onderscheid gemaakt tussen de dagen, wat in de geleding van het kerkelijk jaar met zijn verschillende feesten als een presente macht op ons toetreedt (zie ook Sabbat, Zondag). Elke dag vertegenwoordigt reeds tegenover de nacht de tijd van werken (vgl.
Jo. 12 : 35), strijd en beslissing. Dé dag (Mal. 3 : 19), de dag van Jahweh (Is. 2 : 6 vv.) vertoont dit beeld bij uitstek: dan trekt de Strijder voor zijn volk uit: oordelend en bevrijdend (bijv.
Zach. 14). In de eigensoortige spanning tussen het nu reeds werken van dit goddelijk ingrijpen dat zich toch pas straks ten volle openbaart, wordt reeds duidelijk, hoe deze verwachting van de eschatologische dag niet op een gewone kalenderdatum wijst.
Wanneer deze „jongste dag” (Jo. 6 : 39) inhetN.T. nader wordt aangeduid als „de dag van Christus” (Phil. i : 6; vgl. Luc. 17 : 24) dan geldt voor de openbaring van dit Messiaans richten iets dergelijks (zie Parousie).Dag heet ook wel het etmaal: het tijdsbestek van dag en bijbehorende nacht. De morgen blijft dan het normale begin; toch telt men ook wel vanaf de avond, onder invloed oorspronkelijk van een feestbepaling, voor welke het zichtbaar worden van de maan belangrijk was (zie het Joodse Paasfeest; en de christelijke viering van vigilie en eerste Vespers). Het feit, dat ons tijdsbeleven onder invloed van het technisch-mechanisch denken zo sterk het natuurlijke rhythme van dag en nacht doorbreekt en de dag vervlakt tot een etmaal met de uniformiteit van de uren der klok, stelt de religieuze vormgeving voor ernstige vragen. J. w.
