Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

BEELDENSTORM

betekenis & definitie

noemt men in het algemeen iedere beweging, waarbij godsdienstige voorstellingen opzettelijk worden vernield. Behalve de Beeldenstrijd in het Byzantijnse rijk zijn o.m. bekend de systematische vernielingen in de Engelse kerken door de Puriteinen van de Commonwealth en de ontluistering van de Franse kerken tijdens de grote Revolutie.

In het bijzonder wordt onder Beeldenstorm verstaan de onverwacht opgestoken volksbeweging, die zich in Augustus 1566 vanuit Vlaanderen in korte tijd over het grootste deel der Nederlanden heeft verspreid. Ongeveer een maand lang werden allerwegen door de Reformatiegezinden beelden, altaren en kerkramen vernield, kerkgewaden en boeken verscheurd en verbrand.

Op deze wijze is een groot gedeelte van het Nederlandse kunstbezit onherroepelijk verloren gegaan. Van een systematisch ondernomen actie van de zijde van kerkeraden en gereformeerde leiders is geen sprake geweest.

Wel hebben plaatselijk verschillende predikanten en leden van de kleine adel bij de vernieling leiding gegeven, en in het algemeen is de beweging stellig in de hand gewerkt door de felle prediking tegen de beeldenverering en door het verlangen zich in het bezit van de katholieke kerkgebouwen te stellen. c. A.

B./D. N.